سالشمار زندگی پرویز یاحقی
پرويز ياحقي که یکی از مشهورترين و خوش‌لحن‌ترين نوازنده‌هاي ایران و ويلن بوده و هست اما به وسعت همین شهرت،سالشماری مناسبی از زندگی او منتشر نشده بود.تا اینکه نشریه مقام موسیقی در شماره سی و نهم خود،سالشماری از این استاد توانا ارائه داد و تا مدتها تنها منبع مناسب برای این امر بود اما دو سال پیش در روزنامه شرق سالشماری از زندگی روانشاد یاحقی به قلم بابک بختیاری منتشر شد که انصافا نه تنها سالشمار جامع و کاملی در مورد زنده یاد یاحقی می باشد بلکه به ندرت در مورد سایر هنرمندان هم اینگونه سالشماری در مورد زندگیشان منتشر گردیده است.
1314: سي‌و يكم شهريور، تولد پرويز صديقي پارسي در منزل پدري، تهران، خيابان خانقاه. صدور شناسنامه به شماره 1075 از بخش دو تهران، نام پدر: غلامحسين صديقي پارسي (كارمند وزارت خارجه)، نام مادر: كوكب ياحقي (با نام مستعار توران) كه اهالي منزل و بچه‌ها «بدوي» خطابش مي‌كنند.
1318: آغاز گرايش به موسيقي تحت تاثير محيط خانواده مادري؛ نواختن ني‌لبك و سپس فلوت.
1321: شروع تحصيلات ابتدايي در دبستان پروانه (واقع در جنب مجلس شوراي ملي وقت) و همكلاس شدن با مجيد نجاحي از سال نخست تحصيل.
1322: آغاز نوازندگي ويلن تحت‌نظر دايي هنرمند خود استاد حسين‌خان ياحقي. حسين‌خان درباره علاقه و استعداد وي مي‌گويد: «پرويز در هشت‌سالگي با اينكه دستش به سر ويلن نمي‌رسيد و به زحمت آن را به دست مي‌گرفت، چنان پشتكار و علاقه‌اي داشت كه كمتر از چهارسال رديف موسيقي ايراني را فرا گرفت و يك نوازنده و موسيقيدان قابل شد.»
1325: اجراي نخستين برنامه نوازندگي در راديو در 11سالگي به عنوان نوازنده خردسال در حضور صبحي مهتدي و تقي روحاني؛ معرفي وي با نام مستعار پرويز ياحقي و تداوم اين برنامه به مدت چهارسال.
1326: راهيابي به كلاس استاد ابوالحسن صبا با راهنمايي و توصيه استاد حسين ياحقي.نوازندگي در حضور استاد صبا و تشويق توسط استاد و آغاز تعليمات تكنيكي نوازندگي ويلن (فراگيري تكيه‌ها، تحريرها، آرشه‌كشي‌هاي مختلف و آشنايي كامل با مقدورات ساز ويلن و ظرايف نوازندگي آن) و پس از آن آموزش سه دوره رديف استاد به مدت دوسال. قبولي در آزمون نوازندگي به عمل آمده در شوراي موسيقي راديو و استخدام رسمي در راديو به عنوان نوازنده ويلن.
1328: به دنبال مخالفت شديد و دايمي پدر با نوازندگي پرويز، به همراه وي به قصد ادامه تحصيل به بيروت ميرود تا از آنجا راهي آمريكا شود. اما عشق مفرط به موسيقي و ويلن منجر به وساطت حسين‌خان و بازگشت پرويز به تهران مي‌شود.
1330: شروع فعاليت خبرنگاري و نويسندگي در جرايد در زمينه موسيقي و نيز سياست با تفسير مسايل سياسي روز تهران. تهيه‌كنندگي و گويندگي برنامه‌هاي راديويي از جمله برنامه‌هاي كاروان شعر و موسيقي و در گوشه و كنار شهر و ... همزمان با فعاليت در رشته موسيقي با نام هنري پرويز ياحقي.
1331: نخستين فعاليت‌ها در زمينه ساخت ملودي ترانه براي خوانندگي هوشنگ شوكتي (برادر استاد علي‌اصغر گرمسيري) ترانه‌هايي مانند «سفر كرده»، «شيرين جان» و ... با اشعار حيدر رقابي (هاله) و بيژن ترقي و تشكيل اركستري مستقل. ساخت دو آهنگ براي خواننده نامدار وقت قاسم جبلي با عنوان‌هاي «رقص پروانه» و «جواني‌ام كو» با كلام بيژن ترقي و اجراي اركستر ابراهيم سلمكي.
1332: اجراي يك اثر جاودانه و نوازندگي استادانه ويلن در جواب آواز استاد اسماعيل اديب خوانساري در دستگاه شور كه در سال 1334 در برنامه موسيقي برگ سبز شماره 36 از راديو پخش مي‌شود.جمعه 14اسفند، ساعت 10 صبح، اجراي اولين كنسرت پرويز ياحقي و هوشنگ شوكتي در تئاتر تهران با اركستري متشكل از مجيد نجاحي (سنتور)، فرهنگ شريف و سليمان رسولي‌نژاد (تار)، حسين صمدي و محمود ميرسعيدي (ويلن)، يوسف رشيدي (ترومپت)، حسين افتخارشناس (قره‌ني)، رحيم گلستان (ويلنسل) و عباس اسدي (ضرب). ساخت آهنگ‌هايي براي منوچهر همايون‌پور و داريوش رفيعي مانند «آواي رهگذر» (رهرو) و «دام بلا» با شعر بيژن ترقي، همچنين اجراي مجدد ترانه «رقص پروانه» با اركستر اكبر صديف و صداي امان‌الله تاجيك.
1333: درگذشت رضا محجوبي، نوازنده صاحب سبك ويلن ايراني و اجراي دو اثر در سه گاه و دشتي به ياد رضا محجوبي، با همراهي تنبك داريوش رفيعي و انتشار آن بر يك صفحه 45 دور گرام توسط كمپاني موزيكال.
1334: كنار گذاشتن حرفه روزنامه‌نگاري و آغاز فعاليت رسمي و حرفه‌اي موسيقي.
1335: بازگشت به راديو و همكاري با ا. مرتضايي با ساخت آهنگ «ساغر شكسته» با كلام كريم فكور و در ادامه با ترانه‌هايي چون «طاووس»، «خواب نوشين»، «گرمي عشق»، «مي زده»، «بيداد زمان»، «خاكستر» و ... از رحيم معيني‌كرمانشاهي، نواب صفا، بيژن ترقي و تورج نگهبان؛ اين همكاري با ساخت و اجراي يك آهنگ در هر ماه به مدت چهار سال ادامه مي‌يابد. شكل‌گيري و انسجام شيوه‌اي خاص و پخته در ويلن‌نوازي پرويز ياحقي به عنوان سبك اول نوازندگي وي.
1336: دعوت به برنامه «گلها» از طرف داوود پيرنيا و اجراي نخستين تكنوازي ويلن در برنامه شماره 168 گلهاي رنگارنگ در آواز دشتي. اجراي يكي از اولين ساخته‌هاي جاودانه پرويز ياحقي (آهنگ «اي اميد دل من كجايي» با كلام اسماعيل نواب‌صفا) در برنامه شماره 172 گلهاي رنگارنگ با صداي غلامحسين بنان. در هنگام اجراي اين اثر، استاد صبا رهبري اركستر را به پرويز جوان واگذار كرده، خود ويلن اول اركستر را مي‌نوازد. پس از اين برنامه كه آخرين حضور صبا در برنامه گلهاي رنگارنگ است. اطلاعات هفتگي عكس‌ها و مطالب مفصلي از اين برنامه، استاد صبا و پرويز چاپ و به نقل از وي اعلام مي‌كند: «افتخار مي‌كنم كه در برنامه گلها در كنار استادم صبا نوازندگي مي‌كنم.» درگذشت استاد بي‌بديل موسيقي ايران ابوالحسن‌خان صبا و اجراي آهنگ «به ياد صبا» ساخته مهدي خالدي در برنامه 174 گلها با حضور غلامحسين بنان، پرويز ياحقي و ديگر شاگردان استاد فقيد.
1337: ساخت آهنگ «من و خاموشي» با شعر بيژن ترقي براي داريوش رفيعي در منزل استاد حسين تهراني؛ اجراي اين اثر در ماه دي و مرگ نابهنگام داريوش در بهمن‌ماه كه صدمه معنوي فراواني به پرويز وارد مي‌كند.
1338: قطع همكاري با ا.مرتضايي به دليل ابراز عقايد خواننده،سالار از وي در مصاحبه با رسانه‌ها.
1339: ساخت آهنگ «آشفته» با كلام اسماعيل نواب‌صفا در منزل پدر همسر نواب‌صفا در شيراز و آغاز همكاري با عصمت باقرپور با اجراي اين ترانه و در ادامه با ترانه‌هاي «موج»، «پربسته»، «اشك سپهر»، «مكتب وفا»، «گردباد»، «در سكوت شب» و... با كلام نواب‌صفا، بيژن ترقي و پرويز خطيبي.
1340: آغاز همكاري با بهاره غلامحسيني و ساخت ترانه‌هاي «سكوت غم»، «خزان‌زده» و... .
1341: درگذشت مادر و لطمه روحي عميق؛ ساخت اثر «خدايا ناگه تنها شدم» با كلام بيژن ترقي.
1342: ادامه همكاري با بهاره غلامحسيني و ساختن آهنگ‌هايي براي فرحدخت طالقاني از جمله «اي فتنه كجايي». اجراي كنسرت‌هاي بزرگ در سالن امجديه.
1343: پيرو توصيه‌هاي موكد هوشنگ تسليمي – وزير اطلاعات وقت- مبني بر لزوم معرفي خوانندگان جديد به دليل خستگي عموم مردم از خوانندگان قديمي راديو، پرويز ياحقي خواننده مستعد و جواني را با نام افتخار دده‌بالا تحت تعليم خود قرار داده. راه‌اندازي كلاس موسيقي در خيابان سميه تهران و زندگي در همان محله.
1344: بروز تغييراتي در شيوه نوازندگي ويلن پرويز ياحقي و پيدايش سبك دوم نوازندگي وي. به دست گرفتن يكي از بهترين ويلن‌هاي ساخته استاد ابراهيم قنبري‌مهر و اجراي برنامه گلهاي رنگارنگ 420 و قطعه «شور افشار» در برنامه تكنوازي ساعت يك بعدازظهر راديو به عنوان نخستين آثار اجرا و ضبط‌شده با اين ساز. در داخل اين ويلن اين جمله حك شده است: «به نابغه موسيقي ايران پرويز ياحقي كه نواي پنجه‌هاي سحرآميزش پاداش همه رنج‌هاي زندگي من است. ابراهيم قنبري 1335/1345شمسي (تاريخ نخست تاريخ ساخت و تاريخ دوم تاريخ رگلاژساز است). ساخت اثر «بي‌خبر ماندي ز حالم» (آن كه دلم را) در چهارگاه با كلام بيژن ترقي و اجراي آن در برنامه شماره 420 گلهاي رنگارنگ با صداي ا.دده‌بالا و تداوم اين همكاري با ساخت آهنگ «چه كنم» در سهگاه، شهرت ايران‌گير خواننده و اجراي كنسرت‌هاي متعدد به رهبري پرويز ياحقي با همراهي فرهنگ شريف و امير ناصر افتتاح در سراسر كشور تا سال 1346
1346: ازدواج با پروانه اميرافشاري در 11اسفند 1346 و ثبت در دفترخانه 79تهران. آغاز زندگي مشترك اين دو و ساخت آهنگ «هديه عشق» به عنوان نخستين همكاري هنري ميان آنها و ادامه اين همكاري و همراهي به مدت هفت سال با خلق و اجراي آثاري چون «بهار نو رسيده»، «مرا نفريبي»، «به خاطر تو»، «مي عاشقانه» و... (بيشتر با كلام بيژن ترقي) و همچنين برگزاري كنسرت‌هاي پرشمار در شهرهاي مختلف كشور.
1347: درگذشت نخستين معلم موسيقي و ويلن پرويز و صاحب تسميه نام هنري او، استاد حسين‌خان ياحقي.
1350: شروع همكاري با برنامه تازه‌تاسيس«تكنوازي» به دعوت محمد ميرنقيبي، سرپرست برنامه و اجراي برنامه‌ي تكنوازان شماره 130 با همراهي فرهنگ شريف و جهانگير ملك در شور و تداوم اين همكاري با اجراي 124 برنامه تا سال 1353.
1351: آغاز همكاري با برنامه جديد راديويي «گلهاي تازه» به سرپرستي هوشنگ ابتهاج از برنامه شماره پنج گلهاي تازه تا برنامه شماره 146 گلهاي تازه در سال 1355 و مجموعا حضور در 21 برنامه فقط براي تكنوازي و جواب آواز.
1353: جدايي از پروانه اميرافشاري، پايان تنها زندگي زناشويي پرويز ياحقي بدون به‌جاي گذاشتن فرزند از اين ازدواج. نقل مكان به خيابان وزرا، كو‌چه‌ي دوم، پس از جدايي.
1357: ضبط آثاري با همراهي جهانگير ملك و صدابرداري محمد جهانفرد و انتشار آن در سال بعد.
1358: انتشار دو نوار در آلبومي با عنوان «سولوهاي ياحقي، آلبوم 111» توسط شركت سوپر كاسپين. ضبط تعدادي برنامه خانگي (خصوصي) به همراه محمدرضا شجريان و محمد موسوي در شوشتري، سهگاه، همايون، شور، ابوعطا و مركب‌خواني تا سال 1360 در منزل پرويز ياحقي.
1360: دگرگوني در شيوه نوازندگي پرويز ياحقي و پيدايش سبك سوم ويلن‌نوازي وي.
1361: آغاز دوره‌اي هشت‌ساله (تا 1368) در ضبط آثاري در مايه‌هاي مختلف موسيقي ايراني شامل: ضبط تعدادي برنامه با همراهي فرهنگ شريف و جهانگير ملك در شور، دشتي، سهگاه و... . ضبط دوره‌اي مدون از 12 مقام موسيقي ايراني در سه مرحله 10ساعته با همراهي جليل شهناز (يك دوره به همراه تنبك اميرناصر افتتاح و دو دوره با همراهي تنبك جهانگير ملك).
1367: درگذشت پروين (فاطمه صديقي‌پارسي) يگانه خواهر تني كه پرويز آجي خطابش مي‌كرد و اجراي آثاري به نام «بغض» و «شور فرياد» به ياد خواهر از‌دست‌رفته.
1368: اجراي آثاري با همراهي استاد احمد عبادي در دوره‌اي سه‌ساله تا سال 1371.
1369: درگذشت پيشكسوت و الگوي هنري پرويز، استاد مهدي خالدي و تاثر عميق وي از اين فقدان.
1371: صدمات معنوي پياپي، نخست به دليل از دست دادن دوست ديرينه و نزديكش استاد حبيب‌الله بديعي و سپس درگذشت يادگار عشيره موسيقي ايران استاد احمد عبادي.
1372: ضبط اثري در بيات اصفهان با همراهي جليل شهناز و جواد معروفي (آخرين اثر ضبط‌شده از استاد فقيد جواد معروفي، منتشرشده در آلبوم راز و نياز).
1373: انتشار آثار پرويز ياحقي در آلبوم‌هاي طره (باز‌پخش قطعات آلبوم 111) پس از 15 سال سكوت.
1374: انتشار آلبوم دوتايي طوبي، گزيده‌اي از برنامه‌هاي راديويي تكنوازان و برنامه ساعت يك بعدازظهر راديو.
1375: انتشار آلبوم دوتايي طراوت متشكل از قطعه «همايون شب» (كوتاه‌شده براي اين آلبوم) اثري در بيات اصفهان با همراهي جليل شهناز و اميرناصر افتتاح (آخرين اجراي مرحوم افتتاح) قطعه‌اي در سهگاه با همراهي هوشنگ مهرورزان كه پس از سال‌ها دوري به وطن بازگشته بود و اثري در بيات ترك از سري ضبط‌هاي دهه 1360 با همراهي جليل شهناز و جهانگير ملك. انتشار تعدادي از آثار پرويز ياحقي در آمريكا.
1383: عقد قرارداد بلندمدت نشر با موسسه‌اي «آواي باربد» و انتشار آلبوم كيميا (بداهه‌نوازي به سبك سوم) پس از وقفه‌اي هشت‌ساله در نشر آثار، شامل قطعه‌اي در شور با نام «طلوع» به ياد حبيب‌الله بديعي و قطعه «كيميا» در شوشتري با همراهي تنبك محمد اسماعيلي.
1384: انتشار آلبوم دوتايي راز و نياز از سوي آواي باربد، گزيده‌اي از آثار ضبط شده (سبك سوم) در دهه 1370.
1385: واگذاري مکتوب تمامي آثار موسيقي (اعم از آهنگ‌سازي، تنظيم، تكنوازي، گروه‌نوازي، جواب آواز و...) به «موسسه آواي باربد» و معرفي كتبي اين موسسه به عنوان تنها ناشر قانوني آثار پرويز ياحقي. 11دي، انتشار آلبوم دوتايي مهر و مهتاب (نوازندگي به سبك سوم)، توسط «آواي باربد» چهارشنبه 11بهمن، فوت به علت ايست قلبي در منزل مسكوني شماره شش كوچه نيلوفر، خيابان جردن، تهران. 15بهمن، مراسم بدرقه واپسين پيكر استاد پرويز ياحقي از تالار وحدت و آرميدن ابدي در آرامگاه شماره 18 رديف 143 قطعه 88 (قطعه هنرمندان) بهشت‌زهرا، تهران.
به هر حالت که هستم با تو هستم فدای جان تو بود و نبودم